W imieniu organizatorów, serdecznie zapraszam na uroczyste odsłonięcie monumentu poświęconego jednemu z najbardziej zasłużonych dla Płocka żołnierzy podziemia antykomunistycznego por. Stefanowi Bronarskiemu ps. „Liść” oraz innym bohaterom walczącym z sowieckim okupantem na ziemiach Mazowsza.
Uroczystość odbędzie się 17 września bieżącego roku i rozpocznie ją Msza św. koncelebrowana w Bazylice Katedralnej w Płocku. Następnie uczestnicy przemaszerują na cmentarz przy al. F. Kobylińskiego. Na miejscu odsłonięty zostanie Grobowiec Rodziny Bronarskich wraz z Panteonem Żołnierzy Wyklętych. Uroczystości będzie towarzyszyć Kompania Honorowa Wojska Polskiego, udział w niej wezmą również Rodziny Bohaterów oraz rekonstruktorzy. Wydarzenie zakończy konferencja naukowa pt. „Żołnierze Wyklęci Mazowsza” zaplanowana na godzinę 14.00 w auli Centrum Edukacji przy ul. Łukasiewicza.
Organizatorami uroczystości są Stowarzyszenie Historyczne im. 11. Grupy Operacyjnej NSZ oraz Stowarzyszenie Starówka Płocka.
Sponsorem konferencji naukowej jest PKN Orlen.
W grobowcu, w którym spoczną bliscy por. Stefana Bronarskiego, będzie także mauzoleum Żołnierzy Wyklętych, w którym zostaną pochowani ci żołnierze antykomunistycznego podziemia, których szczątki zostaną odnalezione na terenie płockiej komendy policji przy ul. 1 Maja.
Por. Stefan Bronarski "Liść", "Roman"
Por. Stefan Bronarski „Liść”, „Roman” – ur. 17 VIII 1916 r. w Płocku. Ukończył gimnazjum im. Władysława Jagiełły w Płocku, w okresie młodości aktywnie działał w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”. W latach 1937–1938 ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty. Po zakończeniu służby wojskowej rozpoczął studia w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Podczas wojny obronnej 1939 r. walczył w obronie Warszawy, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej, z której szybko zdołał się wydostać. Od 1940 r. w konspiracji, początkowo w szeregach Narodowej Organizacji Wojskowej na terenie Płocka, gdzie brał udział w akcjach dywersyjnych (m.in. w spaleniu magazynów z materiałami łatwopalnymi i rozdzielni elektrycznych w Płockiej Stoczni Rzecznej), następnie w Narodowych Siłach Zbrojnych w pow. Przasnysz. Wiosną 1944 r., po scaleniu NSZ z AK, objął dowództwo Kedywu Inspektoratu i Obwodu Płockiego AK (podlegały mu dwa plutony bojowe). Za dowodzenie akcjami zbrojnymi został odznaczony Krzyżem Walecznych i awansowany do stopnia podporucznika.
Stefan Bronarski
Po wkroczeniu wojsk sowieckich nie zaprzestał działalności niepodległościowej. Na rozkaz Inspektora Płocko-Sierpeckego AK ppor. Michała Tomczaka „Bończy” organizował na terenie powiatów płockiego, płońskiego i sierpeckiego pierwsze struktury samoobrony, gromadził broń, ukrywał i legalizował ściganych przez komunistyczny aparat bezpieczeństwa żołnierzy AK. Latem 1946 r. utworzył strukturę Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, występującą jako 11. Grupa Operacyjna NSZ. Nie ujawnił się podczas amnestii w 1947 r. i kontynuował walkę przejmując działające nadal oddziały Ruchu Oporu Armii Krajowej. Podległe mu oddziały wykonały kilkadziesiąt akcji przeciwko komunistycznemu aparatowi represji. 26 IX 1948 r. w Warszawie został aresztowany wraz z większością członków sztabu 11. Grupy Operacyjnej NSZ.
Proces sztabu "XXIII” Okręgu NZW. Na ławie oskarżonych siedzą od lewej: Jerzy Wierzbicki "Dodek”, Stanisław Lewandowski "Ogrodnik”, Jan Przybyłowski "Onufry” (stoi), Stefan Bronarski "Liść”, "Roman”, Stefan Majewski "Szczepan”, Wiktor Stryjewski "Cacko”, Jan Nowak "Korab”.
Na mocy wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie por. Stefan Bronarski "Liść" został zamordowany 18 stycznia 1951 r. w więzieniu mokotowskim. Miejsce jego pochówku pozostaje nieznane.
Czytaj również: