o Żołnierzach Wyklętych – śp. Januszowi Kurtyce
i śp. Aleksandrowi Szczygło
Zbigniew Kuraś – syn mjr. "Ognia"
dr Andrzej Drogoń – Dyrektor IPN o/Katowice
dr Marek Lasota – Dyrektor IPN o/Kraków
Stanisław Pięta – Poseł na Sejm RP
Kazimierz Pajerski – Prezes ZWPOS w Waksmundzie
Organizator
Społeczny Komitet Pamięci Żołnierzy Konfederacji Tatrzańskiej, Rocha i Zgrupowania "Błyskawica" w Waksmundzie;
Grupa Rekonstrukcji Historycznych "Błyskawica" w Waksmundzie
Współpraca
ZWPOS koło Podhale w Waksmundzie
Celem rajdu jako imprezy popularyzującej najnowszą historię naszego regionu jest:
- poznanie dziejów niepodległościowego podziemia zbrojnego z l. 1939-55 na terenie Podhala i Gorców,
- dotarcie do miejsc i obiektów – świadków historii,
- prezentacja żywej historii – inscenizacji, rekonstrukcji wydarzeń w terenie,
- spotkanie z kombatantami formacji partyzanckich na szlaku rajdu,
- poznanie specyfiki dziejów i kultury Podhala,
- przywrócenie społecznej pamięci o walce zbrojnej i ofierze żołnierzy Dywersji Pozafrontowej 1938/39, ZWZ-AK 1939-45, kurierów tatrzańskich, partyzantów Zgrupowania "Błyskawica" 1945-47 i OP "Wiarusy" walczących o suwerenność Polski w l. 1939-49.
Charakter V Rajdu jako imprezy turystyczno-edukacyjnej:
- Rajd ma charakter rajdu pieszego przebiegającego oznakowanymi szlakami i ścieżkami zaznaczonymi na mapie,
- trasę rajdu uczestnicy pokonują w kilkuosobowych patrolach,
- zadaniem patrolu jest zgodne z oznaczeniem na mapie /otrzymanej na starcie/ pokonanie dziennej trasy w wyznaczonym limicie czasu, odnajdując po drodze osobowe i nieosobowe punkty kontrolne oraz wykonując w czasie marszu zadania wyznaczone przez sędziów,
- każdy z patroli winien posiadać pełnoletniego opiekuna, apteczkę pierwszej pomocy /opis zawartości i sposób użycia będzie punktowany/, kompas /posługiwanie się będzie punktowane/, latarkę,
- każdy z patroli przed zgłoszeniem na starcie rajdu obowiązany jest przyjąć jako swoją nazwę-kryptonim pseudonim jednego z ok. 1150 dowódców Żołnierzy Wyklętych walczących z sowieckim /komunistycznym/ okupantem w latach 1944-1963 i przygotować historyczne uzasadnienie dokonanego wyboru – sylwetkę swojego patrona /prezentacja w trakcie rajdu/.
Rajd ten jest kontynuacją inicjatywy związanej z odkłamywaniem dziejów polskiego podziemia niepodległościowego walczącego na Podhalu w latach 1939-55.
Idea naszego rajdu narodziła się w 2006 r. pomiędzy dwoma środowiskami: harcerskim na Podhalu /phm Adam Błaszczyk HR/ a GRH "Barka" z Łodzi /Paweł Wasążnik/ – obydwaj ww. związani w latach 80-tych z Federacją Młodzieży Walczącej – Łódź.
Organizatorem pierwszych trzech edycji rajdu było Polskie Towarzystwo Historyczne o/Nowy Targ, do współpracy w III edycji włączył się Społeczny Komitet Pamięci Żołnierzy KT, ROCHa i Zgr. "Błyskawica", a od IV rajdu organizacją zajmuje się waksmundzki Społeczny Komitet Pamięci Żołnierzy Konfederacji Tatrzańskiej, Rocha i Zgrupowania "Błyskawica" – organizator lutowych obchodów rocznicy ostatniej walki i śmierci mjr. "Ognia", współwydawca /wraz z wyd. Antyk/ płyty CD barda Żołnierzy Wyklętych z Gdańska – Andrzeja Kołakowskiego "Oskarżeni o wierność" /promocyjny koncert w Nowym Targu, kwiecień 2009/.
Pierwsza i druga edycja rajdu w latach 2006-2007 miały miejsce w Gorcach – we współpracy z GPN, na szlakach związanych z działaniami Konfederacji Tatrzańskiej, OP WILK i Grupy Ochrony Sztabu Zgr. "Błyskawica" oraz IV batalionu 1 PSP AK "Lamparta".
Trzecia edycja ’08 odbyła się na trasie Odrowąż – Żeleźnica – Raba Wyżna – Stare Wierchy – Rabka, przypominając zarówno o bohaterach z lat II wojny /o OP ZWZ-AK "Szaroty" mówił jego żołnierz Władysław Szepelak "Mały" z Bielanki/, kurierach Polskiego Państwa Podziemnego jak i podziemiu niepodległościowym II konspiracji – o walkach 3 kompanii Zgrupowania "Błyskawica" oraz OP "Wiarusy" /1945-49/.
Wyjątkowymi gośćmi rajdu byli partyzant mjr. "Ognia" Czesław Stolarczyk "Głuc" z Rdzawki oraz Edward Klempka "Węgorz" z Rabki. Z ramienia IPN wizytował nasz rajd p. Mateusz Szpytma. Trasę rajdu i warty pod miejscami pamięci narodowej zabezpieczała i rekonstrukcję rozbicia UB w Rabce wykonała GRH "Podhale w Ogniu".
Czwarta edycja ’09 pod patronatem Szefa BBN śp. ALEKSANDRA SZCZYGŁO /z udziałem Dyrektora Departamentu Komunikacji Społecznej BBN p. Jarosława Rybaka/ szlakiem 2 tatrzańskiej kompanii "Błyskawicy" Jana Kolasy "Powichra" na trasie Chochołów – Witów – dol. Chochołowska i Stare Roboty – Ornak – Kościelisko poświęcona była szczególnie pamięci powstańców chochołowskich z 1846 r., kurierów tatrzańskich i Marszałka Śmigłego oraz partyzantom z grupy kpr. "Marnego" bestialsko zamordowanych w willi "Śmiechówka" ’47. Rekonstrukcję ich walki i śmierci, jak również zasadzki UB na trasie rajdu i warty honorowe, wykonała nowopowstała 15-osobowa młodzieżowa GRH "Błyskawica" z Waksmundu. Specjalnym gościem historycznym w tej edycji był partyzant KT, 4 i 2 komp. Zgr. mjr. "Ognia" – Władysław Rogal "Buk", a gościem artystycznym – Andrzej Dziubek z zespołem DE PRESS i prapremierą płyty "Myśmy rebelianci".
Trasa 5 rajdu edycji obejmuje zachodnią część pasma Gorców zwanych "gniazdem Ognia" w l. 1945-47
Dzień 1, piątek 24 września:
- Godz. 8.30 – Nowy Targ / cmentarz/ – godz. 10.00 Waksmund /cmen
tarz/ – Bukowina Waksmundzka – Pol. Wachowa – Pol. Sralówki /10 km/, - Rozpoczęcie rajdu na nowotarskim cmentarzu /ul. św.Anny/ przy grobach łączniczek mjr. "Ognia" – "Sarenki" /Czesława Polaczyk–Kuraś/ i "Stokrotki" /Janina Polaczyk–Kolasa/ oraz Jego żołnierzy: "Śmigłego" /Jan Batkiewicz – d-ca 1 komp./, "Herkulesa" /Bogusław Szokalski – adiutant/, "Tura" /Ludwik Baliński/, "Noska" /Stanisław Sulka/ i zmarłego w lipcu br. "Pirata" /Edward Krupiński/ a także współpracowników z KT i "Rocha" – J. Apostoła i W. Hajnosa "Smutnego". Przejazd do wsi Waksmund.
Start patroli na trasę pieszą odbędzie się w miejscowości Waksmund. Po uroczystym poranku z Apelem Pamięci na waksmundzkim cmentarzu /groby rodziny i żołnierzy mjr. "Ognia"/ uczestnicy wyruszają spod budynku szkoły, poprzez most kierując się na wschód na miejscowość Ostrowsko wzdłuż drogi widokowej łączącej Waksmund i Ostrowsko po południowych stokach Gorców. Po dotarciu na most w Ostrowsku, patrole podążają w kierunku północnym na Niżną Górę, poprzez Księży Wierch w kierunku północnym docierają na polanę Pańską. Z owej polany podążając wyznaczonym szlakiem uczestnicy kierują się na północny wschód wzdłuż polany Wojtówki do szlaku niebieskiego wychodzącego z miejscowości Łopuszna. Tym szlakiem patrole podążają na Bukowinę Waksmundzką. Po dotarciu na szczyt uczestnicy winni się kierować na południowy zachód na polanę Wachową pod Bukowiną Waksmundzką – miejsce koncentracji wszystkich patroli. Tamże noclegi w bacówkach /łącznie ok. 70 miejsc/ na Polanach Waksmundzkich: Wachowa, Kowaloska, Sralówki, Judkowa.
Około godziny 21 rozegrana zostanie gra terenowa z udziałem GRH "BŁYSKAWICA".
Dzień 2 , sobota 25 września:
- Sralówki – Pol. Wachowa p. Bukowiną Waksmundzką – Pol. Świnie Czoło – dol. Łopusznej – Gajówka Mikołaja – Pol. Świnie Czoło – Pol. Świderowa – Pol. Rusnakowa – Turbacz –Długa Hala – Pol. Gabrowska – Kiczora – Turbacz – Sralówki /20 km/.
Z Wachowej polany patrole schodzą za znakami "partyzanckiej" ścieżki edukacyjnej do Gajówki Mikołaja w dolinie potoku Łopuszna /zwiedzanie ekspozycji przyr.-histor. GPN/. Podejście ścieżką na Pol. Świnie Czoło i Świderową a dalej trasa będzie prowadzić na szczyt Turbacza /1310 m npm – Krzyż na pamiątkę 1945 r. b. żołnierza mjr. "Ognia" – Józefa Sulki "Zająca"/ z Turbacza /w schronisku prelekcja pracownika IPN/ i Hali Długiej /Krzyż na miejscu śmierci Albinki Białoń/ uczestnicy udają się przez Gabrowską Polanę na Kiczorę /1282 m npm – miejsce stacjonowania sztabu i grupy ochrony sztabu Zgrupowania "Błyskawica"/. Trasa powrotna przez Turbacz na mp. rajdu. Wieczornica przy watrze /z gawędą organizatorów oraz zaproszonych historyków/ dla uczestników rajdu i mieszkańców bacówek oraz gości. Prezentacja piosenek partyzanckich i zadań przedrajdowych przez patrole. Nocne obrady jury turnieju rajdowego – podsumowanie punktacji.
Dzień 3 , niedziela 26 września:
- Bukowina Waksmundzka – Czoło Turbacza – Obidowiec – Stare Wierchy – Obidowa /12 km/.
Z Bukowiny Waksmundzkiej patrole idą przez Długie Młaki na Mszę polową /godz. 11.00/ przy Kaplicy Papieskiej na Polanie Rusnakowej – dzieło Czesława Pajerskiego i b. żołnierzy mjr. "Ognia" /obok Kaplicy Papieskiej – Krzyż Katyński/. Trawers kopuły szczytowej Turbacza i przejście głównym szlakiem beskidzkim /znaki czerwone/ przez Obidowiec do "schroniska partyzanckiego" Konfederatów Tatrzańskich ZWZ-AK – Zgr. "Błyskawica" – OP Wiarusy na Starych Wierchach gdzie nastąpi podsumowanie i zakończenie rajdu. Zejście spod schroniska do wsi Obidowa /20 min./ – odjazd uczestników transportem kołowym do Nowego Targu.
Zakładane rezultaty:
- Efektem rajdu będzie wyłonienie w wyniku klasyfikacji turniejowej zwycięskich patroli, które wykażą się najlepszą wiedzą historyczną i umiejętnościami;
- Dostarczenie młodym uczestnikom nieznanej i nieobecnej w podręcznikach wiedzy o dziejach antyhitlerowskiej i antykomunistycznej partyzantki na terenie Podhala i Małopolski;
- Przekazanie nauczycielom – opiekunom materiałów historycznych dot. tematyki rajdu do ew. wykorzystania na lekcjach historii i edukacji regionalnej;
- Wzbogacenie społecznej pamięci lokalnych środowisk o ludziach i miejscach zapomnianych w okresie PRL a zasłużonych dla sprawy Polskiego Państwa Podziemnego 1939-45 oraz II Konspiracji /1944/45-1955/.
Zespół organizacyjny rajdu tworzą:
- Adam Błaszczyk – nauczyciel historii gimnazjum w Ludźmierzu, przewodnik górski tatrzański i beskidzki, kontakt: 664942004, ar.blaszczyk@gmail.com, 34-471 Ludźmierz, ul. Orkana 8;
- Bartłomiej Kuraś – d-ca GRH "Błyskawica", 796610947;
- Jerzy Nieckarz – Społeczny Komitet Pamięci Konfederacji Tatrzańskiej, Rocha i Zgr. "Błyskawica", 601454752.
Uwagi organizacyjne:
- Zgłoszenia:
Na adres organizatora /Adam Błaszczyk/: Zbiorowe grup młodzieży przez nauczyciela/opiekuna /nazwa szkoły – liczba uczestników – nazwisko opiekuna/ do dn. 19 września br., indywidualne do dn. 23 września 2010 r.
Pobierz kartę zgłoszeniową: KARTA ZGŁOSZENIOWA>
- Ubezpieczenie:
Organizatorzy nie przewidują dodatkowego ubezpieczenia. Opiekunowie młodzieży szkolnej winni posiadać nr aktualnej polisy ubezpieczeniowej szkoły /podać przy zgłoszeniu w biurze rajdu/.
- Koszty:
Uczestnik dokonuje na starcie wpłaty wpisowego w wysokości 40,00 zł od osoby co zapewnia: transport w czasie rajdu, dowóz bagażu z N. Targu na trasę rajdu, dojazd z Nowego Targu na trasę rajdu i powrót do Nowego Targu po zakończeniu imprezy, 1 gorący posiłek na koniec dnia, noclegi w bacówkach prywatnych na polanach gorczańskich, poczęstunek przy ognisku/grillu, pamiątki rajdowe /znaczek, koszulka/. Zwolnieni z wpłaty wpisowego są opiekunowie grup młodzieży szkolnej.
- Wyposażenie:
Na trasie rajdu niezbędne jest: obuwie górskie typu trapery z mocną podeszwą, kurtka przeciwdeszczowa, podręczny plecaczek z jedzeniem i piciem. Na noclegi w bacówkach konieczny własny śpiwór, karimata, suche i ciepłe ubranie do przebrania, kubek/menażka + łyżka, latarka. Zapas suchego pr
owiantu do śniadania we własnym zakresie.
Zapraszamy serdecznie na trasę rajdu, na której…
Zawsze pamiętaj o zapomnianych w historii…