Dnia 8 września 2006 r. na Lubelszczyźnie odbyły się uroczystości upamiętniające 60. rocznicę śmierci ppor. Antoniego Kopaczewskiego ps. „Lew”, jednego z dowódców partyzanckiego zgrupowania WiN mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”.
Przy obelisku we wsi Ignasin, upamiętniającym miejsce śmierci ppor. „Lwa” i jego podkomendnych w dniu 8 września 1946 r., kwiaty złożyli m.in. dyrektor Oddziału IPN w Lublinie Jacek Welter, wicewojewoda lubelski Jarosław Zdrojkowski oraz wicemarszałek województwa lubelskiego Stanisław Gogacz.
W kościele parafialnym w miejscowości Piaski odprawiono mszę św. w intencji poległych partyzantów.
Wydarzeniom sprzed 60 lat poświęcona była okolicznościowa sesja w miejscowym Centrum Kultury. Dr Rafał Wnuk (naczelnik OBEP IPN Lublin) przypomniał tło funkcjonowania powojennego podziemia niepodległościowego na Lubelszczyźnie, w tym największego w regionie zgrupowania mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, jednego z pięciu największych zgrupowań partyzanckich w Polsce po 1944 r. Z kolei, dr Sławomir Poleszak (kierownik referatu badań naukowych OBEP IPN Lublin) przybliżył historię działającego w rejonie Piasek pododdziału WiN ppor. Antoniego Kopaczewskiego ps. „Lew” i okoliczności dramatu, jaki rozegrał się we wsi Ignasin 8 września 1946 r.
Uczestnicy sesji mogli obejrzeć film dokumentalny pt. „Zaporczycy” (reż Adam Sikorski), zrealizowany przez lubelski ośrodek TVP.
Organizatorami uroczystości byli: Rodzina Państwa Kopaczewskich, Wojewoda Lubelski, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie, Burmistrz Miasta Piaski, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej oraz Środowisko Żołnierzy AK-WiN „Zaporczyków”.
ppor. Antoni Kopaczewski "Lew"
Antoni Kopaczewski „Lew” – jeden z wielu „żołnierzy wyklętych”, urodził się w roku 1918 w Majdanie Brzezickim pod Piaskami na Lubelszczyźnie. W latach trzydziestych ukończył szkołę podoficerską w Nisku i do 1938 r. pełnił służbę zawodową w Wojsku Polskim. Pracę podjętą na kolei w Warszawie przerwało powołanie do 43. pp. w Równem i wybuch wojny. Jeszcze we wrześniu tego roku Antoni Kopaczewski przedostał się w rodzinne stronny i szybko włączył się do pierwszej organizacji konspiracyjnej powstającej na tym terenie – „Baonów Zemsty”, zorganizowanej przez miejscowego komendanta Związku Strzeleckiego, Jerzego Drylskiego. Po rozbiciu tej organizacji przez Niemców, nieustannie ukrywając się przed poszukującym go okupantem związał się z konspiracją ZWZ-AK w Piaskach.
Po wkroczeniu Armii Czerwonej i aresztowaniu m.in. szefa placówki AK w Piaskach, „Lew” odbudował struktury konspiracyjne. Jesienią 1945 r. po zdemaskowaniu rzeczywistych intencji autorów amnestii ogłoszonej dla żołnierzy podziemia niepodległościowego Antoni Kopaczewski wszedł do organizacji „Wolność i Niezawisłość” i podporządkował się rozkazom dowódcy zgrupowania WiN, mjr. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora”. Oddział Antoniego Kopaczewskiego odpowiadał m.in. za wydawanie konspiracyjnego pisma „Wolność i Niezawisłość”.
8 września 1946 r. funkcjonariusze UBP z Lublina i Krasnegostawu wsparci przez milicjantów przeprowadzili obławę na „Lwa” i jego podkomendnych, ukrywających się na terenie gospodarstwa związanej z oddziałem rodziny Dziechanów w Ignasinie. W kilkugodzinnej walce zginęli poza dowódcą, ppor. Antonim Kopaczewskim następujące osoby: Władysław Sampolski „Aniołek”, Stanisław Pędrak „Poleszuk”, Józef Dziachan „Pościgowy”, Tadeusz Dziachan „Leśny”, Wincenty Kisielewski „Lipa”. W płonących zabudowaniach śmierć ponieśli także Helena i Stanisław Dziachan wraz z 4-letnią córką Anną. Cztery osoby zostały aresztowane. Przeprowadzenie skutecznej akcji komunistycznemu aparatowi bezpieczeństwa umożliwiły informacje uzyskane podczas brutalnego śledztwa od Władysława Ziętka ps. „Kulawy”, jednego z konspiratorów, który dostał się wcześniej w ręce UB.
Najbliżsi poległych żołnierzy WiN, wśród nich synowie „Lwa”, spotykali się z szykanami praktycznie przez cały okres PRL.
GLORIA VICTIS !!!
Zabici podczas walki w Ignasinie żołnierze z oddziału "Lwa". Leżą od lewej:Władysław Sampolski "Anioł", Józef Dziachan "Pościgowy", Stanisław Pędrak "Poleszuk", Antoni Kopaczewski "Lew", Wincenty Kisielewski "Lipa". Zdjęcie wykonane przez UB, 8 IX 1946 r.
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej